Galatasaray Teknik Direktörü Fatih Terim’in “basit ve sıradan” olduğu gerekçesi ile kaldırılması için talimat verdiği Florya’daki Metin Oktay heykelini yaptıran Ender Merter ve eserin sahibi heykeltraş Prof. Dr. Vedat Somay HaberVs’ye konuştu. Heykelin yapılmasına önayak olan Galatasaray Kulübü 100. Yıl İletişim Komitesi Üyesi Merter “Fatih Terim’in böyle birşey söylediyse de bu onun futbol dışındaki konularda yetkin olmadığını gösterir” yorumunda bulunurken, Prof. Dr. Somay Galatasaray teknik direktörünün sözlerini “Çok da haksız sayılmaz” şeklinde değerlendirdi.
Fatih Terim’in Florya Metin Oktay Tesisleri’nin ana binasının girişinde bulunan heykeli “basit ve sıradan” bulduğu haberi, Milliyet gazetesinde 31 Temmuz’da “Terim’den kral hareket” başlığıyla yayınlandı. Muhabir Nevzat Dindar’ın, Terim birlikte Florya Metin Oktay Tesisleri’ni gezen Galatasaray Kulübu kongre üyelerine dayandırdığı haberine göre teknik direktör heykel hakkında şu yorumu yapmıştı:
“Metin Oktay, Galatasaray’ın efsanesidir. Onun ruhu bu tesislere hayat veriyor. Bütün sporcularımızın da onu örnek alarak, formayı terletmesini istiyoruz. Bu yüzden bu heykel basit ve sıradan kalıyor.”
HaberVs, ehil olmayan kişiler tarafından heykellerin “ucube” olarak nitelendirilebildiği bir ülkenin haber organı olarak Florya’daki Metin Oktay heykelinin peşine düştü ve eserde emeği bulunanların görüşlerine başvurdu.
Futbol dışındaki konular, örneğin heykel
Heykel fikrini, Galatasaray’ın UEFA Kupası’nı kazandığı 2000’de gündeme getiren ve yapılmasını sağlayan İletişimci Ender Merter heykelin yetkin kişiler tarafından yapıldığını savundu. Terim’in açıklamalarının medyaya farklı yansımış olabileceğinin altını çizen Merter “Fatih hocanın öyle bir şey söylediğini sanmıyorum. Söylediyse de bu Fatih Terim’in futbol dışındaki konularda olan yetkin olmadığını gösterir” yorumunda bulundu.
Galatasaray’ın Florya’daki tesislerinde sembol oyuncusu Metin Oktay’ın heykelinin yapılması fikri, futbol takımının UEFA Kupası’nda finale yürüdüğü 1999/2000 sezonunda gündeme geldi.
Galatasaray SK 100. Yıl İletişim Komitesi Üyesi Ender Merter tarafından önerilen proje kulüpten kabul gördü ve heykeltraşlara teklif götürüldü. Heykel, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Heykel Bölüm Başkanı Prof. Vedat Somay tarafından yapıldı ve aynı yıl tesislere getirildi.
Heykelin 2004’teki bakımıyla da yine, 2010/11’de Kulübün Kurumsal İletişim Direktörlüğü’nü üstlenen Merter ilgilendi.
Heykelin “eskidiği ve ya ihtişamını kaybettiği” gerekçesi ile ortadan kaldırılmasının, çöpe atılmasının söz konusu olamayacağını belirten Merter söz konusu heykelin bir sanat eseri olduğunu belirtti: “Heykelin yenilenmesi ya da taşınması yönünde bir talep gelmedi. Ama gelirse başka yerlerde değerlendirilmek üzere taşınır, hatta gerekirse Florya’da yenisi yapılır. Bu durumda yeni bir proje çizilerek bir bütçe oluşturulur ve yeni teklifler verilir. Ancak bu uzun bir süreçtir ve bütçenin buna uygun olması gerekir.”
“İyi bir çalışma ama eleştiriler haklı”
Heykeli yapan, Mimar Sinan Üniversitesi Heykel Bölümü Başkanı Prof. Vedat Somay ise Fatih Terim’in heykel hakkındaki görüşüne “Bence kendince haklıdır. Değiştirilmesi, anlaşılabilir istektir” yorumunda bulundu: “Heykeli yaparken teknik problemler çıktı. Kısa süre içerisinde beklenmeye şeyler oldu. Biz Metin Oktay’ı oynarken seyrettik, yaşadığı sürece şahit olduk. Kendi gözlemlerimizden ve internetteki görsellerden yardım almak durumunda kaldık. Kısıtlı bir zaman diliminde, kısıtlı imkânlarla çalıştık. Ne kadar telif hakkı bana ait olsa da bu eleştiriyi yapanlar çok da haksız sayılmazlar” şeklinde konuştu. Somay, kulübün ana binasının önünde bulunan heykelin etrafındaki geniş alana ve ana binanın büyüklüğüne göre küçük kaldığını kabul ederken, bu anlamda bir orantısızlık olduğunu ve heykelin bu yüzden ihtişamsız ve basit gözükebileceğini de sözlerine ekledi.
Yenisinin yapılması durumunda, mevcut heykelin bir başka yerde mutlaka değerlendirileceğini düşünen Somay, değiştirilmesi talebinin anlaşılabilir olduğunu, daha anıtsal forma sahip bir Metin Oktay heykelin yapılabileceğini söyledi.
“Alex heykeli gerçeği yansıtmıyor”
HaberVs’nin sorusu üzerine Kadıköy Yoğurtçu Parkı’nda 15 Eylül’de açılan Alex de Souza heykelini de değerlendiren Somay heykeli yakından görmemekle birlikte, gerçeği yansıtmadığını düşündüğünü ve futbolcuya göre biraz da vahşi bir ifadeye sahip olduğunu söyledi: “Benim [Metin Oktay] heykelim öyle bir tavırdan uzak, genel geçer bir heykel. Hacmi, dökümleri konusunda sıkıntılar yaşandı, boyut konusundaki orana hâkim olunamadı. Yaşanan bazı teknik aksaklıklara rağmen iyi de bir çalışmadır aynı zamanda.”
Yaptıkları işin sanat olduğunu belirten Somay, nitelikli bir işin ortaya çıkması için zaman, düzen ve bütçe gerektiğinin altını çizdi.
Bu heykel Hayatında futbol oynamamış birinin futbolcu pozu vermiş fotoğrafına benziyor. Kafa ve beden ölçüleri oransız. Hemen kaldırılması gerekiyor. O güzel çiçeklendirilmiş ve ağaçlandırılmış alana hiç yakışmıyor.GS ve Metin Oktay gibi bir markaya yakışan eser olmalı.