Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Medya Özgürlüğü Temsilcisi Dunja Mijatovic uluslararası alanda gazetecilere, blog yazarlarına ve sosyal medya aktivistlerine karşı yaygın olarak cadı avı yürütüldüğüne dikkat çekerek birçok hükümetin eleştirel sesleri susturmaya çalıştığını belirtti:
“Hükümetler sorunun internet olduğunu düşünüyor. Teknolojik anlamda internet büyük gelişmeler sağlamış olabilir ancak o sadece bir araç. Devrimler internet yüzünden olmadı, bunu insanlar gerçekleştirdi.”
Dışişleri Bakanlığı’nın davetiyle Türkiye’ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştiren Dunja Mijatovic Ankara’da Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile gerçekleştirdiği temasların ardından İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde “Türkiye ve AGİT Bölgesinde Medya Özgürlüğü” konulu bir sunum yaptı.
Medya özgürlüğü üzerine konuşulan sorunların diğer sorunlardan ayrı tutulamayacağını söyleyen Mijatovic, insan haklarına ve özgür yurttaşlara saygı göstermeyen hükümetler olmadan bağımsız medyanın da mümkün olamayacağını belirtti. “Türkiye’de gerçekleştirdiğim görüşmelerin takibini yapacağım. Gelişmelerin olumsuz yönde olması durumunda bunları kamuoyu ile paylaşmaktan çekinmem.”
'Kırmızı bültenle aranan var mı?'
Mijatovic, Silivri’de tutuklu bulunan gazetecileri ziyaret edeceğini ancak kimlerle görüşeceği konusunda net bir şey söyleyemeyeceğini belirtti. HaberVs’nin edindiği bilgilere göre Mijatovic’in görüşeceği gazeteciler arasında Ahmet Şık ve Nedim Şener de bulunuyor.
Türkiye’de çeşitli sebeplerle tutuklanan gazetecilerle ilgili detaylı bir veritabanı hazırladıklarını ve bunu kamuoyu ile paylaştıklarını belirten Mijatovic:
“Oluşturduğumuz veritabanıyla ilgili olarak hükümetle iletişime geçtik. Buradaki amacımız listede kırmızı bültenle aranan veya terörist faaliyetlerle suçlanan gazetecilerin olup olmadığını öğrenmekti.” Mijatovic bahsedilenin insan olduğunu sayılar üzerinde konuşmanın yeterli olmayacağını ve bu yüzden de ulaşılabilecek her türlü verinin ellerinde olması gerektiğini belirtti.
AGİT
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), “Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı” (AGİK) adı altında 1970'li yılların başında Avrupa’nın bölünmüşlüğüne son verilmesi, güvenlik ve istikrarın sağlanması amacıyla kurulmuş teşkilat. 1997’de kurulan Medya Özgürlüğü Temsilciliği, AGİT’in en genç birimi olarak dikkat çekiyor. Çalışmalarını Viyana merkezli olarak yürüten birim üye ülkelerin 10’u tarafından 15 çalışan ile destekleniyor.
Bağımsız medya çalışmaları ile ilgili olarak yaptıkları yazışmalara Türkiye’den ilk defa resmi cevap aldıklarını belirten Mijatovic, Dışişleri Bakanlığı ile yaptıkları yazışmaların sonunda davetli olarak Türkiye’ye geldiklerini söyledi. Mijatovic, tutuklu gazetecilerin ziyareti dahil tüm üst düzey görüşmelerin hükümet tarafından organize edildiğini ve tam destek verildiğini sözlerine ekledi.
Politik konuşma veya eleştiri yaptığı için tutuklanan biri olduğunda hükümetlere karşı seslerini yükseltmekten çekinmediklerini söyleyen Mijatovic:
“Blog yazarları ve sosyal medya aktivistlerinin yanında olmamızı yadırgayanlar neden onları savunduğumuzu merak ediyor. Biz kimin gazeteci olup kimin olmadığına karar veremeyiz ve kriter koyamayız. Türkiye’de değil ama birçok ülkede kimin 'iyi' kimin 'kötü' gazeteci olduğu konusunda sorular alıyoruz. İnanın bu daha komik bir durum.”
'Gerekirse hükümetleri suçlarız'
Mijatovic medya özgürlüğü üzerine verilen taahhütlerin politik olduğunu ve AGİT üyesi 56 ülkenin de buna uyması gerektiğini söyledi. Mijatovic’e göre taahhütlere uymayanların suçlanması ve yanlış bir şey yapan hükümetlerin de bunu kabul etmesi gerekiyor. Düzeltmeler yapılabilmesi için beraber çalışma ortamı hazırlanabileceğini belirten Mijatovic ortadaki sorunun varlığını kabul etmemenin daha büyük sorunlara yol açacağının altını çizdi.
Diyalog kurmanın önemini belirten Mijatovic, meslektaşlarıyla beraber 3 ay boyunca Orta Asya’da görüşmeler yaptıklarını ve bölgeyi yakından tanıma fırsatı bulduklarını söyledi. “Türkmenistan, Tacikistan ve Özbekistan medya özgürlüğü açısından sorunlu ülkeler. Bazen bizim için küçük gibi görünen gelişmeler oradakiler için büyük değişikliklere zemin hazırlayabiliyor.” Pes etmeden ve sıkılmadan çalışmaya devam etmenin önemli olduğunu söyleyen Mijatovic, bir gecede düzelmeyecek şeyler olduğunu ve gerçekçi olmak gerektiğini belirtti.