Çocuklara pekmez yedirmeli mi?

Nesillerdir sağlıklı gelişimlerini desteklemek ve kansızlığa iyi geldiği için aileler tarafından çocuklarına pekmez yediriliyor. Prof. Canan Karatay'ın pekmezdeki yüksek fruktozun çocukların karaciğer gelişimlerini olumsuz etkileyeceği yönündeki iddiaları, bu geleneksel besine karşı soru işaretleri doğurdu. Beslenme uzmanları ve doktorlar ise Karatay'la aynı fikirde değil.

Kalp ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Canan Karatay katıldığı bir canlı yayın programında gelişme evresindeki çocuklara pekmez yedirilmemesi gerektiğini, bilinenin aksine içerisinde kan yapacak herhangi bir madde bulunmadığını söylerken yüksek fruktoz (meyve şekeri) içermesi nedeniyle karaciğer ve vücut yağlanmasını başlattığını söyledi. Karatay, Show TV’de yayınlanan Her Şey Dahil adlı programda, ailelerin çocuklarına pekmez yedirerek bütün vücut hücrelerinin alt üst ettiklerini dile getirdi. Çocukların karaciğerinin 5 yaşına kadar gelişme evresinde olduğunu söyleyen Karatay “Gelişme evresindeki çocuklara toksik şeker vermeyin. Pekmez vermeyin. Bütün vücudun hücrelerini alt üst ediyor” dedi.
Yazdığı kitaplar ve katıldığı programlarda beslenme konusundaki önerileriyle tanınan Karatay'ın bu uyarısı özellikle çocuklarına pekmez yediren aileleri kaygılandırıyor. Ancak beslenme uzmanları, doktorlar ve diyetisyenler çok yüksek fruktoz içeren başka besinlerin etkisiyle pekmezin etkisinin karıştırılmaması gerektiği görüşünde.    

Tüketimde aşırıya kaçılmamalı

Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Diyetisyen M. Emel Alphan karaciğer yağlanmasına ve gelişimini olumsuz yönde etkilenemesine neden olan fruktoz kaynağının yüksek fruktozlu mısır şurubu olduğunu söylerken, pekmezin normal miktarlarda kullanıldığı takdirde karaciğer yağlanmasına neden olmayacağını dile getiriyor. Pekmezin iyi bir enerji kaynağı olduğunu ve içerdiği magnezyum, demir, potasyum, B vitamini ile zengin bir besin kaynağı olduğunu söyleyen Alphan “Pekmezin yararlı olduğu yönündeki algı doğrudur.” diyor.

Alphan, kan yağlarını yükselten fruktozun besinlerde bulunan değil mısırdan yapay olarak üretilen fruktoz olduğunu söylerken pekmezin besin ögeleri açısından zengin olduğu ve çocukların sağlıklı beslenmelerine önemli katkı sağlayacağını da sözlerine ekliyor.

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Alev Özsarı ise pekmezin yüksek şeker oranı ile iyi bir karbonhidrat kaynağı olduğunu ve fazla karbonhidratın karaciğerde yağlanma yaptığını ifade ederken pekmezin kaynatma ve saklama aşamalarının kanserojen madde oluşumuna açık olduğuna dikkat çekiyor. Özsarı, gelişme çağındaki çocuklarda özellikle bebeklerde savunma sistemleri erişkinler gibi kuvvetli olmadığından pekmezin dikkatli kullanılması gerektiğini dile getirdi.

Pekmez kansızlığa iyi gelmiyor mu?

Pekmezin içerisindeki demir oranının kırmızı ve beyaz etin içerisindeki demir oranından fazla olduğunu söyleyen Alev Özsarı, pekmezin 100 gramında 10 mg demir bulunurken bu oranın kırmızı ette 3.2 mg, hindi etinde 2.3 mg ve tavuk etinde 1.1 mg olduğunu, ayrıca pekmezin içerdiği demirin kolay emilen (+2) değerli olmasının diğer besinlere oranla avantaj sağladığına dikkat çekiyor.

Özsarı, pekmezin iyi bir demir kaynağı olmasına rağmen kansızlık tedavisinde kullanılan demir takviyesi sağlayan ilaçların yerini alamayacağını, destek tedavi olarak tüketilebileceğini söylüyor. Emel Alphan da kansızlığı olan bir kişinin demir gereksinimini yalnızca besinlerle karşılamasının mümkün olmayacağını, ilaç tedavisinin gerektiğini ifade ediyor.

Prof. Dr. Canan Karatay ise yalnızca tek başına katıldığı televizyon programlarında görüşlerini dile getirebileceğini belirterek pekmez tüketimi konusunda dile getirdiği iddialarla ilgili soruları yanıtsız bırakıyor.