Umut Duran
Medya ve iletişim araçlarının, çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için müfredata dahil edileceği söylenen “Medya Okur Yazarlığı” dersi pilot okullarda başlatıldı. Derslerde öğrencilere doğru program seçmek, reklamları anlamak gibi konularda eğitim veriliyor. Ders için Türkiye genelinde seçilen pilot okullardan biri de, İstanbul- Yeşilköy Şehit Pilot Muzaffer Erdönmez İlköğretim Okulu… Medya okur yazarlığı dersinin haftada bir saat olmak üzere sadece 7’nci sınıflarda okutulduğunu söyleyen sosyal bilgiler dersi öğretmeni Gaye İnan, dersin kendi branşındaki öğretmenler tarafından verildiğini, çok ayrıntılı olmasa da altıncı sınıfta verilen hayat bilgisi dersinde de, basın, basının önemi vb konuların da işlendiğini belirtiyor..
Aynı dersi veren Birsen Özaktaş ise bu dersin İletişim fakültesi mezunları tarafından verilmesinin daha doğru olduğunu belirterek, “Çok geç kalınmış bir uygulama” ifadesini kullanıyor. Medyada çocukları etkileyen pek çok olumsuz uyarıcının bulunduğuna dikkat çeken Özaktaş, Süleyman Çakır (TV dizisi karakteri) için yas tutan erkek çocuklar ile birbirini sihir ile yok etmeye çalışan kız çocukların hızla çoğaldığını, medyadaki şiddet ve cinselliğin, özellikle 10-13 yaş grubu tarafından yanlış yönde algılandığını söylüyor.
2007-2008 öğrenim yılında Türkiye geneline yayılması amaçlanan uygulama okullara seçmeli dersler belirlendikten sonra bildirildiği için gelecek yıla kalmış durumda…
‘’Çocuklar eleştirel bakış açısı kazanıyor’’
Medyanın da sorgulanabileceğini ve sanal bir yanının da olduğunu fark ettirmeye çalışıyoruz’’ diyen öğretmenler, eleştirel bir tavır kazandırmanın ve bu aşamada akıl süzgeçlerini kullanmalarını sağlamanın önemini vurguluyorlar. .
Bu dersi alan 7’nci sınıf öğrencilerinden İrem de günde 2-3 saat televizyon izlediğini ve günde bir gazete okuduğunu söyleyerek başladığı sözlerine sadece magazin, burç veya benzeri programları izlemediğini vurgulayarak devam ediyor: Akıllı işaretleri öğrendiğinden bunlara göre program seçen İrem’e göre reklamlar kazanç amacı içeriyor ve bu yüzden yanlış algılamalara neden olabiliyor. İrem, aldığı ders sayesinde “Medya”nın salt televizyon olmadığını öğrenmiş, daha fazla gazete ve dergi okumaya başlamış. Ayrıca televizyonda rahatsız olduğu bir durumu RTÜK’e şikayet etme hakkı bulunduğunun da farkında.
5N +K kuralı…
Medya okur yazarlığı dersinde, haberin bir medya aracılığıyla verilmesi için gereken 5N+K (nerede, ne zaman, nasıl, niye, ne, kim) kuralı öğrencilere günlük hayatta kullanmaları için öğretiliyor. Birsen Özaktaş’a göre dersin önemli amaçlarından biri de çocukların ezberden çok yorum yanlarını güçlendirmek ve topluma medyanın dilini çözen, bireyler kazandırmak. Her iki öğretmen de hazırlanan ders kitabının yeterli olduğunu ancak birinci sınıftan itibaren bu uygulamaya başlanması gerektiği konusunda hemfikir. Kısa süreli uygulamanın sonucunda bile çocuklarda gözle görünür bir değişim olduğunu söyleyen Gaye İnan ve Birsen Özaktaş, öğrencilerin soru sorma biçimlerinin değiştiğini, çocukların medyanın da bir ticari kuruluş olduğunun farkına varıp, medyanın dilini çözmek kavramını algıladıklarını ve televizyon programlarını seçerken akıllı işaretleri dikkate aldıklarını anlatıyorlar.
Çocuğunuzun medyanın olumsuz etkilerinden kendini koruyabilmesi için gerekli altyapıyı kazanması için siz de önümüzdeki öğrenim yılında Türkiye geneline yaygınlaştırılması beklenen medya okur yazarlığı dersini seçmesini sağlayabilirsiniz…