Kulüpler Birliği Vakfı‘nın, Türkiye Futbol Federasyonu’nun Süper Lig ve TFF 1. Lig için getirdiği yabancı uyruklu futbolcu sınırlamasına itirazı devam ederken, HaberVs‘nin mikrofon uzattığı futbol insanları, sınırlamanın tek başına fayda getirmeyeceği görüşünde.
Eski milli sporcular Tolga Zengin, Mustafa Doğan ve Altan Aksoy yabancı oyuncu sayısının değil kalitesinin önemli olduğunu; yabancı sayısının artmasının oyuncu yetiştirmeye engel olmayacağını dile getiriyor.
Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), 2021/2022 sezonunda kulüplerin toplam 14 yabancı oyuncu ile sözleşme imzalamasına izin vermiş ve aynı anda sahada yer alabilen yabancı oyuncu sayısını sekiz ile sınırlamıştı (8+6). Federasyon, 2022/2023 sezonunda takım kadrosunda yer alabilecek yabancı oyuncu sayısını 12, aynı anda sahada yer alabilecek yabancı oyuncu sayısını ise yedi olarak belirledi (7+5). 2023/2024 sezonu için ise bu sayılar sırasıyla 10 ve altı (6+4). Bu plana göre üç sezon içerisinde, hem kadrodaki ve hem de sahadaki yabancı oyuncu sayısı birer adet düşürülerek kademeli bir şekilde azaltılmış oluyordu.
Kulüpler Birliği Vakfı, TFF’nin yabancı oyuncu sayısını düşürme kararına, “sözleşmeli yabancı oyuncuların fazla olması” gerekçesi ile sezon başında itiraz etmişti; bu itiraz sezon sonunda da devam ediyor. Kulüpler 2022/2023 sezonunda da sahada sekiz, kulübede üç (8+3) yabancı oyuncu ile devam etmek istiyor.
Ancak Kulüpler Birliği’nin talebi, kararı alan Nihat Özdemir başkanlığındaki TFF yönetiminin 4 Nisan’da istifa etmesi nedeniyle cevaplanamıyor. TFF’nin yeni yönetimi ise 16 Haziran’daki seçimle belirlenecek.
Tolga Zengin: “Yabancı sayısı değil, altyapı anlayışı sorunlu”
Eski milli futbolcu Tolga Zengin’e göre sorun ligilerde yabancı oyuncuların varlığı değil, Türkiye futbolcu yetiştirecek çaba ve planlamanın eksik olması.
Süper Lig’de 2002-2019 arasında Trabzonspor ve Beşiktaş’ın kalesini koruyan Zengin, “Bugün 3,5 milyon Türk’ün yaşadığı Almanya’dan Nuri Şahin, İlkay Gündoğan, Emre Can, Halil ve Hamit Altıntop ve Mesut Özil gibi dünya yıldızları yetişiyor. Senin nüfusun 85 milyon, sen de yetiştirebilirsin. Bu yabancı sınırlamasıyla değil, tamamen alt yapıya verilen önem ile ilgili” diyor.
Dünyada yabancı oyuncu sayısına kısıtlama getiren tek ülkenin Türkiye olduğunu belirten Zengin, Futbol Federasyonu’nun aldığı bu kararı diğer eylem ve projeleriyle desteklemesi gerektiğine inanıyor:
“Sen böyle bir kural koyuyorsan bunun altını belli kurallar ve denetimler ile doldurman gerekiyor. Örrneğin kulüpler, federasyonun alt yapı için verdiği para ile A takımın borçlarını kapatmaya çalışıyor. Çünkü paranın nasıl harcandığı denetlenmiyor.”
beIN SPORTS’da fulbol yorumculuğu yapan Tolga Zengin, alt yapıda yetişmiş ve nitelikli eğitmen açığı olduğuna da inanıyor:
“Yetenekli çocuklar geliyor ama onların iyi bir eğitim alması ve işlenmesi lazım. Bunun için de eş dost akraba ilişkilerini bir kenara bırakmak, iyi hoca ve kalifiye eleman alınması ve hatta yetiştirmek gerekiyor.”
Mustafa Doğan: “Sınırlama olmamalı”
Fenerbahçe, Beşiktaş ve Almanya ulusal takımın eski oyuncusu Mustafa Doğan ise yabancı sınırlandırılmasının tamamen kaldırılması gerektiği görüşünde:
“Çünkü bu durum futbolun ruhuna aykırı. Yabancı sayıszını kısıtlayarak ülke futbolu daha çok gelişmez. Rekabet ortamı olmalı.”
Doğan, sınırlamaya karşı olmanın oyuncu kalitesini düşürmek anlamına gelmediğini belirtiyor:
“Serbest pazar ekonomisinde birbirinden farkı olmayan oyuncuları almanın anlamı yok; gerçekten fark yaratan yabancıları getirmelisiniz. Ben futbolculara yabancı, yerli, genç, yaşlı diye bakmıyorum. İyi olan oynamalı. Bir futbolcu iyi eğitim alıp güzel şartlarda antrenman yapma şansına sahip ise, o futbolcunun olduğu takıma en iyi yabancıyı da getirseniz etkilenmez, takımdaki yerini alır . Bunun en güzel örneği Avrupa’nın en popüler takımlardan olan Bayern Münih. Almanya’da alamayacakları futbolcu yok. Bu avantaja rağmen çalışmayı bırakmayıp genç oyuncuları oynatıp yetiştirebiliyorlar ve bu oyuncular önemli ölçüde forma şansı buluyor.”
Altan Aksoy: “Kulüpler yabancı kontenjanını doldurmak zorunda değil”
1999 – 2008 arasında Süper Lig ekiplerinde top kuşturan eski milli futbolcu Altan Aksoy ise, futbolcu sayısının değil kalitesinin önemli olduğu görüşünde. Altan’a göre kulüpler yabancı kontenjanını doldurmak için hatalı transfer yapıyor:
“Bir kere, yabancı kontenjanını doldurmak zorunda değilsiniz. Size tanınan transfer hakkı 10 da olur sekiz de olur; sayılara takılmamak gerekiyor. Burada önemli olan getirdiğiniz yabancı oyuncunun takıma değer katması.”
beIN SPORTS’da yorumculuk yapan Altan Süper Lig’de ve TFF 1. Lig’deki yabancı oyuncuların en az yüzde 60’nın Türkiye futboluna katkı verecek seviyede olmadığını düşünüyor.
Aksoy, her şeye rağmen, kısıtlama kararının fayda getirip getirmeyeceğini anlamak için süreye ihtiyaç olduğunu dile getiriyor:
“Kuralların futbolun gelişimine nasıl etki edeceğini kısa sürede anlamayacağınız için bunları hemen değiştirmemeniz gerekiyor. Ancak biz değiştiriyoruz ve zararlarını hep beraber yaşıyoruz. Hem takımlar zarar görüyor, hem de Futbol Federasyonu sürekli eleştiri alıyor.”
Yerli oyuncu azaldı, oyunda kalma süresi arttı
** 2016 ve 2020 arasında kısıtlama kaldırıldı
(Tablo: HaberVs)
Yabancı oyuncu sayısına getirilen kısıtlamanın aksine bu sezon Süper Lig’deki yerli oyuncu sayısında ise düşüş gözlemleniyor. 2020/2021 sezonunda ligde 262 yerli oyuncu top koştururken içinde bulunduğumuz sezonda bu sayı 238. Bir başka ifade ile, toplam 503 futbolcunun forma giydiği ligde yerli oyuncu oranı yüzde 45’ten yüzde 41’e düştü.
Sayıca azalan yerli sporcuların oyunda aldığı sürede ise artış görülüyor. sporx.com sitesinin Şubat 2022’de ortaya koyduğu istatistiğe göre yerli oyuncuların topla oynama oranı yüzde ise 38. Bu oranın 2020/2021 sezonunda yüzde 34,5 olduğu görülüyor.
Kulüpler Birliği yabancı sayısının azaltılmasına itarez etse de takımların yerli oyunculara daha fazla şans verdiği görülüyor. Örneğin dün oynanan Beşiktaş Fenerbahçe karşılaşmasında ev sahibi takım, sahada yedi yerli oyuncuyla mücadele etti. Beşiktaş teknik diraktörü Valerien İsmael ilk 11’de Ersin Destanoğlu (kaleci), Serdar Saatçi, Umut Meraş, Kenan Karaman, Emirhan İlkhan ve Rıdvan Yılmaz’a forma verirken Can Bozdoğan, Necip Uysal ve Güven Yalçın’ın sonradan oyuna girmesiyle aynı anda sahada yedi yerli oyuncu bulundurdu.
Konuk Fenerbahçe karşılaşmaya Altay Bayındır (kaleci), Ferdi Kadıoğlu, İrfan Can Kahveci, Mert Yandaş ve Serdar Dursun ile başlarken Çağtay Kurukalıp oyuna sonradan girdi. Sarı lacivertli ekip aynı anda sahada beş yerli isme forma vermiş oldu.