Zabıtalar tünel kullanmayı öğretiyor

Serhan Yorgancı – Ufuk Ülger

İstanbul’un ilk karayolu tüneli olan Piyalepaşa-Kağıthane tünelinin güvenliği Büyükşehir Belediyesi Trafik Müdürlüğü’ne bağlı zabıtalar tarafından sağlanıyor. Tünelin her iki girişinde bekleyen üçer kişilik trafik zabıtası ekibi, 1,6 kilometre uzunluğundaki tünele yük araçları ve yaya girişini engellemeye çalışıyor.

İstanbul trafiğini rahatlatma iddiasıyla başlanan “7 Tepe 7 Tünel” projesinin ilk ayağı Piyalepaşa-Kağıthane tüneli 14 Mart 2009’da hizmete girdi. Tünel girişlerinde bekleyen zabıtalar, alınan tüm önemlere rağmen halkın tünel kullanmaya alışkın olmadığını, kurallara uymadığını, sürücü ve yayaların bu kuralları öğrendikten sonra görevlerinin sona ereceğini belirtiyor.

Ancak zabıtayla alınmaya çalışılan önleme rağmen tünele gerek yük taşıtı gerek yaya girişi oluyor. Örneğin geçtiğimiz hafta zabıtalar, bir şekilde tünele girmeyi başaran ve havasızlık nedeniyle baygınlık tehlikesi yaşayan bir yayayı kurtardıklarını söylüyor. Tünel içindeki havaya taşıtların egzoz emisyonuyla karışan zehirli gazlar bu kadar uzun bir yürüme mesafesinde insan sağlığını tehdit ediyor. Ayrıca yazılı ve ışıklı uyarılara rağmen zabıtalar kamyonların da tünele girmeye yeltendiklerini belirtiyorlar.

Radarla hız kontrolü geliyor

Güvenliği tehdit eden sorunlardan biri de, sürücülerin hız limitlerine uymaması. Azami hız saatte 50 kilometre olmasına rağmen, zabıtalara göre hemen hiçbir araç 90 kilometrenin altına düşmüyor, hatta hız denemesinde bile bulunuyor. Bir zabıta “Geçen hafta tünel içerisinde bir arabayı duvara tırmanmış bir şekilde bulduk. Kim bilir ne hızla gidiyordu” diyor.

Tünel Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Trafik Kontrol Merkezi tarafından kameralarla izleniyor. Güvenlik şeridi ihlalleri EDS (Elektronik Denetleme Sistemi) ile tespit ediliyor ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nce cezai işlem uygulanıyor. Ancak tünelde hız ihlallerini tespit eden bir sistem mevcut değil. Merkez yetkilileri yakın zamanda tünel içinde radarla hız kontrolü yapılacağı bilgisini veriyor. Bu açıklamaya göre Piyalepaşa-Kağıthane tüneli, İstanbul’da sabit radarla hız kontrolünün ilk uygulamasına sahne olacak.

Tünelde her iki yönde 50 metre aralıklarla yerleştirilen toplam 64 yangın dolabı ve 20 adet acil durum istasyonu bulunuyor. Bu istasyonlar sıcaklık, ses, su ve toza karşı 120 dakika dayanabiliyor. Her 250 metrede bir, acil durumlarda gidiş ve geliş tünelleri arasında yaya ve araç geçişine olanak sağlayan dikey tüneller mevcut. Acil kaçış yönleri ve mesafeleri 66 adet ışıklı tabelayla gösteriliyor.

İnsanla tünel kontrolü

Piyalepaşa-Kağıthane tünelinde yaşanan ve yaşanması olası sorunlar, İstanbul’da inşaatı devam eden ya da proje aşamasında olan diğer 15 tüneli akla getiriyor. Yüksek güvenlik önlemleri ve şimdilik zabıtalar tarafından yürütülen kontrole rağmen kural ihlâli nedeniyle yaşanan kaza ve olaylar, karayolu tünellerinin potansiyel tehlikesini ortaya koyuyor. Zabıtaların her gün onlarca kamyonu tünel girişinden geri çevirmesi, girişte kontrol yapılmadan bu tünellerin nasıl kullanılacağı sorusunu akla getiriyor.

Diğer taraftan kontrol işlevini geçici bir süre üstlenen trafik zabıtasının sorumluluk ve yetkileri içerisinde böyle bir görev bulunmuyor. Bu açıdan da önümüzdeki günlerde çeşitli tartışmaların gündeme gelmesi kaçınılmaz görünüyor.